با توجه به اهمیت هنر قلمکاری به عنوان یک هنر اصیل و مردمی، بر آن شدیم تا در مورد این موضوع که «پارچه های قلمکاری چه کاربردهایی دارند» مطالب ارزشمندی را در اختیارتان قرار دهیم. در ابتدا کمی در مورد چیستی قلمکاری صحبت می‌کنیم، بعد نگاهی به تاریخچه این هنر می‌اندازیم و سپس در مورد کاربردهای مختلف این پارچه جذاب و اصیل مطالب ارزشمندی را در اختیارتان قرار می‌دهیم. اگر به هنر قلمکاری روی پارچه علاقه دارید و می‌خواهید بدانید که پارچه های قلمکار چه کاربردهایی دارند، پیشنهاد می‌کنیم که تا پایان این مقاله ما را همراهی بفرمایید.
قلمکاری روی پارچه در دسته هنرهای اصیل ایرانی به شمار می‌رود که به عنوان یک هدیه و سوغاتی نیز می‌تواند گزینه انتخابی مناسبی باشد. ایرانی‌ها دوست دارند که روی هر وسیله‌ای چه تزئینی و چه کاربردی نقوشی را طراحی و رنگ‌آمیزی کنند تا به آن شیء بی‌روح رنگی از حیات را ببخشند. به همین دلیل است که هنر نقاشی کردن روی اشیای مختلف از دیرباز در این سرزمین وجود داشته است.
قلمکاری بر همین اساس به وجود آمد و به دلیل اینکه هنرمند از نقش‌ها و طرح‌های جذابی برای زیباتر کردن پارچه استفاده می‌کند، باعث شده که امروزه فعالیت در این زمینه هنری مورد توجه و علاقه بسیاری از هنردوستان قرار بگیرد. بسیاری از مردم در مورد کاربردهای پارچه‌هایی که این‌گونه نقاشی شده‌اند اطلاعات درستی ندارند، به همین دلیل از شما می‌خواهیم با ما همراه باشید تا در مورد این هنر جذاب و دوست‌داشتنی ایرانی، اطلاعات بسیار دقیقی به دست آورید. با این اطلاعات می‌توانید نسبت به خرید پارچه‌هایی که با هنر قلمکاری نقاشی شده‌اند، اقدام کنید.
آشنایی با پارچه های قلمکار و نگاهی به تاریخچه آن
هنر قلمکاری یا چیت‌سازی به هنری گفته می‌شود که هنرمند روی پارچه نقوش مختلفی را چاپ کرده یا نقش می‌زند. ریشه واژه قلمکاری متعلق به زبان فارسی است و این معنی را می‌دهد که هنرمند با استفاده از قلم یک کار هنری جذابی را انجام می‌دهد.
متأسفانه در مورد زمان دقیق شکل‌گیری این هنر و اینکه توسط چه کسی پایه‌گذاری شده، اطلاعات دقیقی در دست نیست. باید بدانید که روش‌های چاپ روی پارچه مانند: «چاپ قلمکار، چاپ باتیک و چاپ دستی» در کشورهای دیگر نیز رواج داشته است. برخی از باستان‌شناسان و پژوهشگران هنر، سابقه چاپ کردن روی پارچه به روش باتیک را به دو هزار سال قبل نسبت می‌دهند و سرمنشأ آن را کشور اندونزی می‌دانند.
این هنر در کشور اندونزی همچنان رواج دارد و در گوشه و کنار این کشور هنرمندان مختلفی هستند که کار چاپ باتیک را انجام می‌دهند و شگفتی می‌آفرینند. متأسفانه در زمینه نقاشی کردن روی پارچه و چاپ آن تحقیقات دقیقی انجام نشده است. طبق منابع به دست آمده این‌گونه به نظر می‌رسد که درج نقوش روی پارچه در دوره اشکانی آغاز شد، چون در آن دوره پارچه‌های ساده ابریشمی از چین وارد شده بودند و این امکان در اختیار هنرمندان قرار گرفت که پارچه‌های ساده را زیباتر کنند. در سایر دوره‌های تاریخی نیز این هنر فراز و نشیب‌های زیادی را پشت سر گذاشته است.
نقش جغرافیایی ایران در گسترش قلمکاری
به طور کلی محققان تاریخ هنر بر این باورند آن چیزی که باعث شده هنر قلمکاری در ایران شکل بگیرد و در این سرزمین ماندگار شود به موقعیت جغرافیایی این سرزمین مربوط می‌شود. ایران دسترسی خوبی به آسیای میانه و دریای مدیترانه دارد و همین موضوع باعث شده که تبادلات فرهنگی و هنری زیادی در این سرزمین شکل بگیرد. این تبادلات باعث شد که پارچه‌های مخصوصی از کشورهای مختلف به ویژه چین به ایران وارد شوند. این موضوع مهم به خصوص در زمان مغول و با افزایش درخواست آن‌ها برای منقوش کردن پارچه‌ها به سبک هنر چینی، افزایش یافت.
نقاشان و نساجان ایرانی طرح‌های چینی را الگو قرار دادند و تا مدت‌ها با آن سبک‌ها به خلق اثر پرداختند.
برای مشاهده قیمت و خرید انواع محصولات قلمکاری به فروشگاه صنایع دستی آرامان مراجعه کنید.
پارچه های قلمکار چه کاربردهایی دارند؟
حالا که با این هنر و تاریخچه آن آشنا شدید بهتر است که وقت را هدر ندهیم و به اصل موضوع که مربوط به کاربردهای این پارچه‌های جذاب است بپردازیم. آشنایی با کاربردهای این پارچه‌ها به شما کمک می‌کند تا در مورد اینکه چطور از آن‌ها برای جذاب‌تر شدن دکوراسیون داخلی خود استفاده کنید، اطلاعاتی به دست آورید. لطفا صبوری پیشه کنید و باز هم ادامه این مقاله را مطالعه بفرمایید.
تزئین خانه با پرده‌های قلمکاری شده
پرده، جزئی جدا نشدنی از دکوراسیون داخلی خانه‌های ایرانی به شمار می‌رود. ایرانی‌ها از گذشته‌های دور تأکید ویژه‌ای روی حریم خصوصی داخل خانه در ارتباط با محیط بیرون داشته‌اند. به همین دلیل در همه خانه‌ها حتی برای کوچک‌ترین پنجره‌ها و گاها برای درب‌ها نیز پرده‌ها را قرار می‌دادند. در گذشته، بیشتر پرده‌ها حالتی تور مانند داشتند و بسیار ساده بودند. اما از زمانی که پارچه‌های نقاشی شده روی کار آمدند مردم تمایل پیدا کردند که این پارچه‌ها را به عنوان پرده استفاده کنند.
امروزه ساختار داخلی بیشتر خانه‌های ایرانی مدرن است و اکثر مردم در آپارتمان‌ها زندگی می‌کنند. از این رو دیگر خبری از آن سرزندگی خانه‌های سنتی در منازل مدرن دیده نمی‌شود. یکی از کاربردهای ویژه این پارچه‌های نقاشی شده با هنر قلمکاری این است که می‌توان آن‌ها را به عنوان پرده به کار برد. نقش‌هایی که روی این پارچه‌ها چاپ می‌کنند، متفاوت هستند و رنگ‌های مختلفی هم دارند. از این رو می‌توانید متناسب با هارمونی رنگ فضای داخلی خانه خود پرده‌ای قلمکاری شده با رنگ و نقش خاصی را انتخاب کنید و به زیبایی خانه خود بیفزایید.
برای ساخت پارچه قلمکار، به مواد اولیه خاصی نیاز است که تعیین کننده کیفیت محصول نهایی هستند.
پارچه های قلمکار: پارچه قلمکاری شده در نقش سفره
غذا در دیدگاه و فرهنگ ایرانی از حرمت ویژه‌ای برخوردار است. به همین دلیل ایرانی‌ها از گذشته‌های دور غذاهای خود را در درون سفره میل می‌کردند و اگر غذایی مانند برنج یا نان روی سفره می‌ریخت آن در گوشه‌ای از حیات برای پرنده‌ها و مورچه‌ها می‌ریختند تا آن‌ها نیز سهی از غذایی که خوردند را داشته باشند. حتی امروزه که زندگی بیشتر مردم مدرن شده است و کمتر برای غذا خوردن روی زمین می‌نشینند، سفره جایگاه خود را حفظ کرده است.
خوردن غذا روی میز مخصوص کشورهای غربی بوده و در فرهنگ و هویت ایرانی جایگاه نداشته است. اما ایرانی‌های خلاق، ابتکار به خرج داده‌اند و به هنگام غذا خوردن معمولا روی میزهای غذاخوری سفره می‌اندازند. یکی از بهترین سفره‌هایی که می‌توانید روی میزهای خود قرار دهید یا برای غذا خوردن آن‌ها را زمین پهن کنید، سفره‌های قلمکار است.
با هنر ترمه دوزی و کاربردهای آن در این مقاله از فروشگاه اینترنتی صنایع دستی آرامان آشنا شوید.
استفاده از پارچه قلمکاری شده به عنوان رومیزی
می‌توانید برای رومیزی‌های مختلف خود از پارچه های قلمکار استفاده کنید. رومیزی‌ها نقش مهمی در زیباتر کردن فضای داخلی هر خانه‌ای دارند. میزها معمولا بدون یک رومیزی، سرد و بی‌روح هستند و به همین دلیل یکی از دغدغه‌های افراد این است که چه نوع از رومیزی را انتخاب کنند.
رومیزی‌های قلمکار در طرح‌ها، ابعاد و رنگ‌های مختلفی تولید می‌شوند. یعنی اگر میز شما کوچک است یا میزی بزرگ دارید، می‌توانید از این پارچه‌های جذاب نقاشی شده برای رومیزی خود استفاده کنید. چون این رومیزی‌ها قیمت مناسبی دارند، می‌توانید برای تنوع، رنگ‌ها و طرح‌های مختلف آن را خریداری کنید و به صورت دوره‌ای رومیزی‌های خود را عوض کنید تا فضای داخلی منزلتان هیچ وقت یکنواخت نشود.
کوسن‌های قلمکاری شده برای مبل‌ها
بخش مهمی از زیبایی مبل‌ها به کوسن‌های آن ارتباط دارد. پارچه‌هایی که با استفاده از قلمکاری نقاشی شده‌اند می‌توانند گزینه انتخابی مناسبی به عنوان روکش برای کوسن باشند. می‌توانید خودتان این پارچه‌ها را بخرید و روی کوسن‌های خود بدوزید و هم می‌توانید به صورت آماده کوسن‌های قلمکاری شده را خریداری کنید.
اگر هم دوست داشتید، برای اینکه کوسن قلمکاری شما بتواند با مبلتان همخوانی داشته باشد، می‌توانید برای روکش مبل خود نیز به سراغ این پارچه‌ها بروید و با این کار زیبایی خیره‌کننده‌ای به دکوراسیون داخلی منزل خود ببخشید.
پارچه های قلمکار در صنعت مد و پوشاک
در بررسی کاربردهای این پارچه نباید از نقش آن در صنعت مد و پوشاک غافل شویم. امروزه مردم علاقه زیادی به استفاده از صنایع دستی دارند و به خصوص دوست دارند که روی لباس‌ها، کیف‌ها و هر چیزی که استفاده می‌کنند نقشی از آثار هنری ایرانی بااصالت وجود داشته باشد.
پارچه‌هایی که قلمکاری شده‌اند این مزیت را دارند که می‌توان آن‌ها را در صنعت مد و پوشاک مورد استفاده قرار داد. البته باید بدانید که در گذشته از این پارچه‌ها لباس‌های مختلف زنانه و مردانه درست می‌کردند و به صورت گسترده بیشتر مردم آن لباس‌ها را مورد استفاده قرار می‌دادند. اما امروزه این مهم کاهش پیدا کرده است.
یعنی امروزه از این پارچه‌ها برای تزئین لباس‌ها و کیف‌ها استفاده می‌شود. به عنوان مثال سر آستین‌ها، یقه پیراهن‌ها و دور تا دور مانتوها آن را مورد استفاده قرار می‌دهند. کیف‌های مختلفی نیز به طور کامل با این پارچه‌ها دوخته می‌شوند یا از آن پارچه‌ها برای دوخت تزئینی بند و قسمت جلویی کیف استفاده می‌شود. به هر حال باید بدانید که بخش مهمی از کاربردهای پارچه‌هایی که قلمکاری شده‌اند به استفاده آن در صنعت مد و پوشاک مربوط می‌شود.
تفاوت بین ترمه و پارچه قلمکار چیست را در این مقاله از فروشگاه آنلاین صنایع دستی آرامان بخوانید.
کاربرد پارچه قلمکار در نقش تابلوهای دیواری
در برخی از این پارچه‌ها نقوش بسیار خاصی چاپ می‌شوند. این طرح‌ها آن‌قدر ارزشمند هستند که می‌توانید پارچه‌هایی که با این نقوش طراحی شده‌اند را به عنوان تابلو به دیوار خانه بزنید. برخی در این مورد سلیقه بیشتری به خرج می‌دهند و با کمک چند میخ کوچک، کل پارچه را به دیواری از خانه که بیشتر در معرض دید قرار دارد، آویزان می‌کنند. به عنوان مثال پارچه‌هایی که طرح محراب، بته‌جقه، طرح‌های اسلامی، طرح‌های کتیبه‌های هخامنشیان و نقوش مینیاتوری دارند می‌توانند در دسته طرح‌های خاص قرار بگیرند و کاربرد این را دارند که به عنوان تابلو یا دیوارپوش آن‌ها را روی دیوار قرار دهید.
پیشنهادات آرامان برای پارچه قلمکار
پارچه قلمکار اعلا (100*150 cm)
یکی از پارچه‌های جذاب قلمکاری شده که می‌توانید آن را به عنوان یک رومیزی زیبا در نظر بگیرید، پارچه قلمکار اعلا از برند آرامان است. دور تا دور این پارچه با طرح بته‌جقه منقوش شده که زیبایی خاصی را به آن بخشیده است. هنرمند در قلمکاری این اثر رنگ‌های قرمز و قهوه‌ای را به شکلی بسیار تخصصی به کار گرفته که باعث شده هارمونی رنگ‌ها در این اثر به خوبی حفظ شود. می‌توانید برای خرید آن به فروشگاه اینترنتی آرامان مراجعه کنید.
پارچه قلمکار اعلا (100*150 cm)
پارچه های قلمکار: پارچه قلمکار اعلا گلیمی (120*120 cm)
به کارگیری طرح گلیم برای قلمکاری پارچه‌ها ایده‌ای جالب به شمار می‌رود و باعث می‌شود که بتوان استفاده‌های مختلفی از این پارچه‌ها کرد. پارچه قلمکار اعلا گلیمی (120*120 cm) انتخاب مناسبی به عنوان رومیزی و حتی سفره است. رنگ‌های گرمی در این اثر به کار رفته که باعث شده زیبایی آن را دو چندان کند. برند آرامان این افتخار را دارد که پارچه قلمکاری شده اعلا گلیمی را به فروش برساند.
پارچه قلمکار اعلا گلیمی (120*120 cm)
پارچه های قلمکار: پارچه قلمکار شیخ (cm 220*280)
پارچه قلمکار طرح شیخ با الهام از کاشی‌هایی که در مسجد شیخ لطف‌الله قرار دارد طراحی شده است. هر فردی که به این پارچه نگاهی می‌اندازد می‌تواند به یاد تصویر مسجد شیخ لطف‌الله بیفتد. می‌توانید از این پارچه به عنوان یک رومیزی استفاده کنید یا آن را به دیوار بزنید و زیبایی خانه خود را دو چندان کنید. این پارچه جذاب و خیره‌کننده توسط برند آرامان به فروش می‌رسد.
پارچه قلمکار شیخ (cm 220*280)
نکات مهم درباره پارچه‌های قلمکاری
پارچه‌های قلمکاری شده در گذشته به دلیل اینکه زیاد در دسترس نبودند، به عنوان پارچه‌های گران‌قیمتی شناخته می‌شدند. اما امروزه به دلیل رونق گرفتن این هنر می‌توانید به راحتی آن‌ها را به صورت حضوری و اینترنتی خریداری کنید. باید بدانید که حمایت‌های مادی و معنوی شما به رشد و توسعه این هنر اصیل و کهن ایرانی کمک شایانی خواهد کرد. به عنوان نکته پایانی فراموش نکنید که می‌توانید محصولاتی که در مقاله معرفی شدند را از فروشگاه اینترنتی برند آرامان خریداری کنید و از داشتن پارچه‌های جذاب قلمکار در منزل خود لذت ببرید. در ادامه نکات کلیدی این مقاله را با هم مرور می‌کنیم.
- جنس پارچه‌هایی که برای قلمکاری استفاده می‌شود معمولا پنبه است، اما در مواقعی از ابریشم، کتان، چلوار و یا کرباس نیز استفاده می‌شود.
- در خرید پارچه های قلمکاری شده دقت کنید که سطح پارچه نباید سوراخ، پارگی و نخ آزاد وجود داشته باشد.
- تصاویر باید در پارچه مورد نظر به دقت و در همخوانی با یکدیگر به کار رفته باشند.
- بهترین و زیباترین پارچه‌های قلمکاری شده در شهر اصفهان یافت می‌شوند.
- اگر هنرمند نام خود را پشت پارچه قلمکار زده باشد، نشان دهنده کیفیت و اعتبار بالای اثر تولید شده است.