هنر حوله بافی کيلان دماوند

ابزار، تجهيزات و دستگاه حوله ‌بافي

همان طور که گفتیم هنر حوله بافی کیلان دماوند با دست انجام می‎شود ولی ابزار و تجهیزاتی به این منظور مورد استفاده قرار می‎گیرد که اتفاقاً این ابزارها هم ساخته دست هنرمندان حوله باف این منطقه هستند؛ به این معنی که افرادی که در این هنر سر رشته دارند، خود تجهیزات لازم برای حوله بافی را فراهم می‎کنند. در ادامه این مقاله به این ابزار، تجهیزات و دستگاه‎های حوله بافی اشاره می‎کنیم.

• چرخ ماسوره: چرخ ماسوره برای ريسيدن و تهيه نخ به کاربرد می‎رود.
• چرخ ريسندگي( هرزه گر): چرخ ریسندگی که شاید از قبل عکس‎هایی از آن در ذهن شما باشد، به دستگاهی چرخ مانند گفته می‎شود که به وسیله آن نخ‌هاي ريسيده ‌شده در یک جا متمرکز شده و به صورت کلاف دور چرخ پيچيده مي‌شود.
• گواسته(Gevaste) : به هر يک از چوب‌هایی که برای بافت حوله به کار می‎رود، گواسته می‎گویند که غالباً این چوب‎ها در زمين ثابت هستند و نخ‌هاي چله به دور آن‎ها پيچيده مي‌شوند.
• وجارک(Vejarak) : در حوله بافی، دو عدد چوب نسبتاً ضخیم مورد استفاده قرار می‎گیرد که در اصطلاح، ميانه کار را دارند تا نخ‌ها در حين بافت به هم تنیده نشوند و به هم نريزند؛ به این چوب‎ها، وجارک گفته می‎شود.
• ميان چوب: میان چوب به چوبی می‎گویند که کمي بالاتر از نوورد مورد استفاده قرار می‎گیرد و به بهتر نگه داشتن نخ‌هاي چله کمک مي‌کند.
• هراستون (herastow) : همان طور که می‎دانید، در دستگاه بافندگي، چهار ورد وجود دارد که به این مجموعه از وردها (چهار ورد)، هراستون گفته مي‎شود.
• سلام عليک: هر چند که نام این قطعه کمی عجیب است ولی در حقیقت، سلام علیک دو تکه چوب است که به وسيله نخ به هراستون وصل است و باعث بالا و پايين آمدن وردها مي‌شود.
• هوا کار: هوا کار به نخ‌هايي گفته می‎شود که سلام عليک و هراستون را به يک ميله فلزي نزديک سقف وصل می‎کند تا باعث بالا نگهداشتن آن‎ها شود.
• متي(matti) : متی به دو عدد چوب يک اندازه گفته می‎شود که روي پارچه‌هاي بافته شده قرار مي‌گيرد تا به این وسیله مانع جمع شدن احتمالي پارچه شود.
• ماکو: به دستگاهي گفته می‎شود که نخ درون آن قرار مي‌گيرد و به کمک آن نخ‌ها از تار رد مي‌شوند.
• دنده یا دفتين: پس از این که بافنده حوله نخ‌ها را به وسیله ماکو رد کرد، آن‎ها را دفتين يا دنده مي‎زند.
• دستکش: دستکش غالباً از شاخ گوزن ساخته می‎شود و از آن براي ثابت نگه داشتن بالين استفاده مي‌شود.
• بالين: به چوبي که پارچه‌هاي بافته شده به دور آن پيچيده مي‌شود، بالین می‎گویند.
• ماسوره: ماسوره به وسيله‌اي گفته می‎شود که نخ مورد نياز کار به دور آن پيچيده مي‌شود.
• پاتلک(patelak) : پاتلک در واقع به تکه چوب‎هایی گفته می‎شود که فقط يک سر طولي آن سوراخ شده است و با نخ نگهدارنده هراستون از زير دستگاه آويزان می‎شوند و با پاهاي بافنده به حرکت در مي‌آيند.
• حمايل: به چوبی که در گوشه سمت چپ به منظور ثابت نگه داشتن چوب‌هاي چله به کار مي‎رود، حمایل می‎گویند.
• نوورد (Nouvard): نوورد چوبي است که چله بر روي آن پيچيده مي‌شود.