استان مازندران یکی از مناطق سرسبز و خوش آب و هوای کشور است که با داشتن جاذبه‌های گردشگری متنوع، گردشگران داخلی و خارجی را در تمام فصول سال به خود جذب می‌کند. از جمله جاذبه‌های گردشگری طبیعی این استان می‌توان به دریا، جنگل‌های انبوه و کوه‌های مرتفع و زیبا اشاره کرد.
در کنار این عوامل، انواع صنایع دستی مازندران نیز بسیار مورد توجه و علاقه گردشگران هستند؛ به‌طوری‌که اغلب مسافران این استان حتماً چندین نوع صنایع دستی این منطقه را به‌عنوان سوغاتی و یادگاری برای خود، خانواده و دوستانشان خریداری می‌کنند. درصورتیکه تمایل دارید با مهم‌ترین انواع صنایع دستی در استان مازندران آشنا شوید، در ادامه با ما همراه باشید.
معرفی انواع صنایع دستی مازندران
چنته بافی
چنته بافی یکی از هنرهای دستی قدیمی در استان مازندران است و چنته نیز در زمره محبوب‌ترین صنایع دستی و سوغات‌‌های این منطقه به‌شمار می‌رود. چنته نوعی کیف سنتی دسته‌دار است که به آن توبره نیز گفته می‌شود. روش تهیه این صنایع دستی مازندران بسیار شبیه به مراحل تولید جاجیم است که با استفاده از دستگاه کرک چال صورت می‌گیرد.
عمده‌ترین منطقه تولید چنته در این استان، روستای لغور در شهرستان سوادکوه است؛ به همین دلیل به آن چنته لغور هم گفته می‌شود. برای تولید این محصول پرطرفدار، از نقوش سنتی حیوانات و گل و گیاهان و اسامی متبرک استفاده می‌شود؛ به‌طور معمول، نقوش چنته را با الیاف ضخیم طراحی می‌کنند تا آشکار و برجسته باشد. پس از تهیه این صنایع دستی و طراحی نقوش آن، در مرحله نهایی برای جذابیت بیشتر، از گره‌های کاموایی، خرمهره و سایر مهره‌های رنگی برای تزئین آن استفاده می‌کنند.
موج بافی
موج بافی، یکی دیگر از صنایع دستی اصیل استان مازندران است که با استفاده از پشم مرغوب و نرم تولید می‌شود. در گذشته به موج، رختخواب‌پیچ یا ایزار نیز گفته می‌شده است. علاوه بر موج، محصولات دیگری نظیر کرسی، پتو، رختخواب، پشتی و سجاده نیز با به‌کارگیری دستگاه بافندگی و پشم توسط هنرمندان این منطقه تولید می‌شوند. خوب است بدانید که موج بافی در روستای کجور این استان بسیار زبانزد است.
مشهورترین موج این منطقه، چادر شب دارایی نام دارد که با استفاده از پشم رنگی به‌خصوص پشم قرمز رنگ تولید می‌شود و طرفداران زیادی دارد. از این صنایع دستی به‌عنوان کاور مبل، روانداز و پوشش لوازم خواب استفاده می‌شود.
انواع صنایع دستی مازندران: گلیم‌بافی و قالی‌بافی
گلیم‌بافی یکی از صنایع دستی رایج در استان مازندران است که توسط هنرمندان اغلب شهرهای این استان انجام می‌شود. عوامل ایجاد انواع نقوش گلیم های ایرانی این منطقه با الهام گرفتن از طبیعت طراحی می‌شوند؛ رنگ‌های مورد استفاده در تولید گلیم نیز اغلب شامل رنگ‌های شاد نظیر نارنجی، سبز، قرمز، سورمه‌ای و کرم هستند. از جمله معروف‌ترین گلیم‌های این استان می‌توان به گلیم چرخی باف، گلیم ساده باف و گلیم سوزنی اشاره نمود.
علاوه‌بر گلیم‌بافی، قالی‌بافی نیز در مناطق مختلف این استان انجام می‌شود و پیشینه‌ای طولانی دارد. روستای مکارود و منطقه کلاردشت به‌عنوان خاستگاه و مهد قالی‌بافی در این استان شناخته می‌شوند؛ به همین دلیل قالی کلاردشت میان مردم از محبوبیت ویژه‌ای برخوردار است. خوب است بدانید که نقوش مورد استفاده در قالی‌بافی این منطقه عمدتاً انتزاعی و ذهنی هستند و همین امر موجب می‌شود که قالی کلاردشت منحصربه‌فرد و متمایز باشد.
پارچه قلمکار اعلا گلیمی
انواع پارچه قلمکار اعلا گلیمی در ابعاد و رنگ‌های متنوع را می‌توانید در فروشگاه صنایع دستی آرامان مشاهده و خریداری کنید. نقوش مورد استفاده در طراحی این پارچه‌های فاخر سنتی بوده و برگرفته از طبیعت پیرامون است. انواع پارچه قلمکار موجود در این فروشگاه با ابعاد کوچک را که با طرح گلیم تولید شده‌اند، می‌توانید به عنوان رومیزی و سفره مورد استفاده قرار دهید. همچنین از پارچه‌های قلمکار گلیمی با ابعاد بزرگتر می‌توانید به‌عنوان روتختی استفاده کنید و جلوه‌ای سنتی و اصیل به محیط زندگی خود ببخشید. این صنایع دستی اصیل که طرح‌های چشم‌نوازی دارد، برای تکمیل سرویس جهیزیه نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و بسیار محبوب و پرطرفدار است.
برای آشنایی با نحوه ساخت پارچه قلمکار این مقاله از سایت آرمان را از دست ندهید.
پارچه قلمکار اعلا گلیمی (135*200 cm)
لاک تراشی
تولید محصولات چوبی با استفاده از تراش دادن تنه و ریشه درختان، لاک تراشی نام دارد که عمدتاً در مناطق جنگلی انجام می‌شود. لاک تراشی یکی از پرطرفدارترین صنایع دستی مازندران به‌حساب می‌آید که انجام آن در این منطقه قدمتی بسیار طولانی دارد؛ به‌طوری‌که گفته می‌شود مبدأ پیدایش آن به حدود 8 هزار سال پیش برمی‌گردد.
در گذشته محصولات حاصل از لاک تراشی به عنوان وسایل کاربردی در آشپزخانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته است. محصولات حاصل از این صنایع دستی، امروزه بیشتر جنبه دکوری دارند و در بوفه و باکس خانه‌ها نگهداری می‌شوند.
مهم‌ترین محصولاتی که با بهره‌گیری از این هنر تولید می‌شوند شامل جوله، قاشق، کلز، ملاقه، کفگیر، عصا و سیرکوب هستند. برای ساخت این صنایع دستی از چوب درختان راش، افرا، توسکا، انجیلی، شمشاد و ممرز استفاده می‌شود.
صنایع دستی چیست را در این مقاله از فروشگاه اینترنتی آرامان بخوانید.
سفال‌گری
نظر به اینکه در استان مازندران، خاک رس به وفور یافت می‌شود، هنر سفال‌گری از دیرباز در این منطقه رایج بوده است. آثار سفال‌گری ارزشمندی از دوره تیموریان در این استان به جا مانده است که با دقت و ظرافت بالایی طراحی شده‌اند.
بهترین محصولات سفال‌گری این استان در مناطقی نظیر آمل، جویبار، بابل، قائمشهر، تنکابن و بهنمیر تولید می‌شوند. برخی از محصولات حاصل از این صنایع دستی استان مازندران شامل دوشون، نمک شور، قدره، گل لوه و گومبکا هستند که با زبان محلی نامگذاری شده‌اند.
این محصولات که به‌صورت لعاب‌دار، ساده و میناکاری ساخته‌می‌شوند هم جنبه دکوری دارند و هم می‌توان از آن‌ها در زندگی روزمره استفاده نمود. رنگ‌آمیزی ظروف سفالی این منطقه بیشتر با استفاده از رنگ‌های سفید، قرمز، سبز، قهوه‌ای، آبی و زرد انجام می‌شود.
شکلات خوری مینا روی سفال
شکلات خوری سه پایه کوچک مینا روی سفال که در فروشگاه آرامان عرضه شده است، از زیرساختی سفالی با کیفیت مرغوب ساخته شده است و نقوش ظریف روی آن با دقت بالا توسط هنرمندان هنر میناکاری طراحی شده است. روی درب و پایه این شکلات خوری نفیس، با لعاب طلایی رنگ پوشیده شده و جلوه بی‌نظیری به آن بخشیده است.
این صنایع دستی را همچنین می‌توان به‌عنوان قندان یا برای سرو آجیل در پذیرایی از مهمان‌ها مورد استفاده قرار داد. علاوه‌برآن، این محصول جنبه دکوری هم دارد؛ بنابراین می‌توانید آن را در ویترین یا روی میز عسلی و جلومبلی قرار دهید و تکه‌ای از تجلی فرهنگ و هنر ایرانی را پیش چشم خود داشته باشید.
شکلات خوری سه پایه کوچک مینا روی سفال
انواع صنایع دستی مازندران: ارسی سازی
ارسی سازی یکی از هنرهای زیبا و جذاب و بومی استان مازندران است که اوج شکوفایی آن در دوره قاجار بوده است. این هنر که برای ساخت در و پنجره‌های مشبک رنگی مورد استفاده قرار می‌گیرد، تلفیقی از نازک کاری نجاری با شیشه‌بری است. نمونه‌های قدیمی این صنایع دستی را می‌توان در خانه‌های قدیمی و سنتی مشاهده نمود.
این صنایع دستی مازندران با ایجاد نقوش هندسی توسط نوارهای باریک چوب ساخته می‌شود؛ معمولاً فضای میان این نقوش نیز که اصطلاحاً گره نامیده می‌شوند، با استفاده از شیشه‌های مات رنگی پر می‌شوند. لازم به ذکر است که اتصال نوارهای چوبی به یکدیگر از طریق همین گره‌ها صورت می‌گیرد و هیچ نوع چسبی برای اتصال آن‌ها مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
شایان ذکر است که عمده‌ترین مناطق ساخت این صنایع دستی در استان مازندران شامل قائمشهر، چالوس، ساری، آمل و بابل هستند.
نمدمالی
نمدمالی یکی از هنرهای دستی قدیمی این استان است که با بهره‌گیری از آن محصولاتی نظیر کلاه، فرش، کوله‌پشتی و سایر لباس‌های نمدی تولید می‌شوند.
نمد مورد استفاده در این صنایع دستی با تحت فشار قرار دادن ترکیبی از آب و پشم حیوانات حاصل می‌شود. برای این منظور، نخست لازم است که با استفاده از پشم رنگی حیوانات، نقش‌های موردنظر روی پارچه‌ای از جنس کرباس طراحی شوند، سپس پشم را حلاجی کرده و پارچه کرباس به دور آن پیچیده می‌شود.
در مرحله بعد با مرطوب کردن پارچه با آب جوش و فشار دادن آن، نمد را تولید می‌کنند. تولید این صنایع دستی مازندران در اغلب مناطق این استان انجام می‌شود؛ با این حال، محصولات نمدمالی رامسر و منطقه کجور از شهرت زیادی برخوردارند.
جاروبافی
جاروبافی یکی از هنرهای محلی استان مازندران است که سابقه انجام آن در این منطقه به بیش از یک قرن می‌رسد. مهم‌ترین مرکز تولید جاروی دستی در این استان، شهر امیرکلا در بابل است؛ هنرمندان این منطقه به این صنایع دستی مازندران، سازه می‌گویند.
تارهای ضخیم این جارو توسط هنرمندان این رشته فعالیت، به‌طور موازی و با ظرافت کنار هم قرار داده می‌شوند؛ دسته جارو نیز با استفاده از مفتول‌های فلزی ظریف و رنگی پوشانده می‌شود. این جارو از انعطاف و دوام بالایی برخوردار است و بسیاری افراد در کنار استفاده از جاروی برقی، این محصول را نیز برای تمیز کردن آشپزخانه، راهرو، کف بالکن و حیاط خانه تهیه می‌کنند.
جوراب بافی
جوراب بافی در زمره دست‌بافته‌های سنتی و قدیمی استان مازندران به‌حساب می‌آید که هنوز هم در مناطق مختلف آن به‌خصوص در مناطق ییلاقی انجام می‌شود. به‌عنوان مثال، در منطقه آلاشت انواع جوراب‌های ساقه کوتاه و ساقه بلند در رنگ‌های متنوع تولید می‌شوند.
خوب است بدانید که در گذشته برای تولید محصولات این صنایع دستی مازندران از پشم حیوانات استفاده می‌شده است؛ درحالیکه امروزه عمدتاً از کامواهای رنگی برای ساخت انواع جوراب سنتی استفاده می‌شود. این جوراب‌ها علاوه‌بر زیبایی ظاهری و جذابیت آن‌ها، بسیار گرم و راحت هستند و به‌عنوان پاپوش در فصول سرد سال در خانه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نقوش مورد استفاده برای تولید محصولات این هنر دستی، بیشتر نقوش گل و گیاهان و حیوانات هستند؛ اگرچه در برخی موارد از نقوش انسانی هم استفاده می‌شود. این محصول، در زمره سوغاتی‌های استان مازندران به‌شمار می‌رود و اغلب مسافران و گردشگران چندین جفت از آن را برای خود، خانواده و دوستانشان تهیه می‌کنند.
صنایع دستی مازندران را از کجا بخریم؟
بازارهای محلی و هفتگی شهر رامسر
به‌جرئت باید گفت یکی از بهترین و معروف‌ترین مراکز خرید استان مازندران که کمتر فردی است آن را نادیده بگیرد، بازارهای هفتگی و محلی هستند که در شهر رامسر برپا می‌شوند. هرچه از خوراکی، صنایع دستی استان مازندران و غذاهای بومی، میوه‌ها، سبزی‌ها و ده‌ها محصول و کالای دیگر از مردمان شمال بشناسید را می‌توانید در این بازارهای هفتگی و محلی به‌راحتی آب خوردن پیدا کنید.
مدل‌های مختلف خوراکی‌های لذیذ مختص شمال کشور مانند رب انار، انواع ترشی، زیتون، ماهی و میگو و صدها خوراکی دیگر به همراه صنایع دستی مردمان بومی در این بازارها به شما عرضه می‌شوند. اگر شهر رامسر را برای سفر انتخاب نمودید از این بازارهای محلی و هفتگی حتماً بازدید به عمل‌آورید.
بازار ترکمن‌ها در ساری| صنایع‌دستی استان مازندران
یکی از بهترین و زیباترین مراکز خرید استان مازندران که در شهر ساری واقع‌شده است، بازار ترکمن‌ها است که یک بازار وسیع و بسیار مشهور است. بازار ترکمن‌ها به‌عنوان مکانی برای عرضه بورس مدل‌های مختلف لباس و پوشاک و همین‌طور صنایع دستی استان مازندران به‌صورت بومی توسط مردمان این شهر شناخته می‌شود.
اگر قصد دارید به مازندران سفر کنید، در شهر ساری حتماً از این بازار بازدید کنید و خاص‌ترین سوغاتی‌ها و صنایع دستی را تهیه کنید؛ محصولات تزئینی، لباس‌های زنانه، لوازم آشپزخانه، بدلیجات و هزاران محصول دیگر، با زیبایی منحصربه‌فردی در بازار ترکمن‌ها در شهر ساری چشم بینندگان را به خود خیره می‌کند.
بازار روز نوشهر
یکی دیگر از مشهورترین و بهترین مراکز خرید استان مازندران، بازار روز نوشهر است. در این بازار مانند یک بازار بومی شلوغ می‌توانید هر آنچه از احتیاجات روزانه نیاز دارید را تأمین کنید. انواع میوه و سبزی‌ها کاملاً تازه، خوراکی‌های لذیذ، ماهی، صنایع دستی استان مازندران و سوغاتی‌های زیبا در این بازار در دست شما قرار می‌گیرد. اگر قصد سفر به شهر نوشهر رادارید توصیه می‌کنیم وقت کافی برای گشت‌وگذار در بازار روز نوشهر را در برنامه خود بگذارید.
مطمئن باشید که از این گشت‌وگذار پشیمان نخواهید شد و در زمان خروج از بازار، کالاهای زیادی را خریداری نموده‌اید. بازار روز نوشهر را به‌عنوان بهترین مرکز خرید استان مازندران از یاد نبرید.
بازار الغدیر در شهر محمود آباد
یکی از دیگر مراکز خرید استان مازندران در شهر محمودآباد، بازار بزرگ الغدیر است. این بازار هم مانند بازار روز نوشهر یا بازارهای هفتگی و محلی در رامسر، همه نیازهای خانواده‌ها را فراهم می‌کند. شلوغی و ازدحام این بازار، شور و نشاط زیادی را برای گردشگران و مسافران، زمان خرید به وجود می‌آورد. خوراکی‌های لذیذ، صنایع دستی مردم این شهر و صدها محصول دیگر را می‌توانید از این بازار خریداری کنید.
خرید آنلاین صنایع‌دستی استان مازندران
اگر توانایی حضوری خریدن صنایع‌دستی استان مازندران را ندارید به‌آسانی و بدون صرف هزینه‌های مضاعف می‌توانید به‌وسیله فروشگاه‌های اینترنتی کالاهای موردنیاز خود را تهیه کنید. برای خرید غیرحضوری محصولات صنایع‌دستی بهتر است از فروشگاه‌های دارای اعتبار و معروف استفاده کنید. به‌وسیله خرید از این فروشگاه‌ها هم در زمان خود صرفه‌جویی کرده‌اید و هم توانایی مقایسه قیمت با سایر فروشگاه‌ها را خواهید داشت.
آرامان مرجع ارائه محصولات صنایع‌دستی شهرهای مختلف ایران ازجمله استان مازندران است. هدف اصلی فروشگاه آرامان این است که جامع‌ترین فروشگاه خریدوفروش اینترنتی محصولات صنایع‌دستی را به وجود آورد تا شما بدون نیاز به هیچ‌گونه محدودیت و صرف وقت و هزینه اضافی امکان خرید صنایع‌دستی را داشته باشید.
نکات مهم درباره صنایع دستی مازندران
در این مطلب به مهم‌ترین صنایع دستی مازندران اشاره کردیم و ویژگی‌های هریک از این هنرهای بومی و بااصالت را مورد بررسی قرار دادیم. در ادامه، به‌صورت خلاصه نکاتی مهم درباره صنایع دستی این استان را با هم مرور می‌کنیم:
- انواع صنایع دستی و دست‌بافته‌های استان مازندران بر اساس مواد اولیه طبیعی موجود در منطقه نظیر الیاف کنف، پشم و موی حیوانات و ابریشم تولید می‌شوند و نقوش مورد استفاده در این محصولات نیز اغلب بر اساس خلاقیت سازنده و با الهام گرفتن از محیط طبیعی طراحی می‌شوند.
- حصیربافی یکی دیگر از انواع صنایع دستی محبوب این منطقه است که همواره توجه گردشگران داخلی و خارجی را به خود جلب می‌کند. انواع زیرانداز، سبد و کلاه حصیری در این استان با استفاده از گیاهانی نظیر واش و نی ساخته می‌شوند. خوب است بدانید که محصولات حصیربافی شهر رامسر بسیار زبانزد هستند و طرفداران پروپاقرصی دارند.
- هنر پارچه‌بافی که از ریسیدن نخ‌های طبیعی حاصل می‌شود، در گذشته برای تولید پارچه جهت تهیه انواع لباس محلی در این استان انجام می‌شده است؛ امروزه این صنایع دستی برای تولید پارچه‌های سنتی و تزئینی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- عروسک‌سازی نیز، نوع دیگری از صنایع دستی استان مازندران به‌شمار می‌رود که در اغلب مناطق آن انجام می‌شود. این عروسک‌ها که لباس محلی شمالی به تن دارند، با استفاده از کامواهای رنگی تولید می‌شوند و به‌عنوان سوغاتی این استان نزد گردشگران داخلی و خارجی بسیار محبوب هستند.
- برای مشاهده و خرید انواع صنایع دستی تولید شده در استان‌های مختلف کشور مانند صنایع دستی استان مازندران، می‌توانید از فروشگاه آنلاین صنایع دستی آرامان بازدید کنید. در وب‌سایت این فروشگاه می‌توانید با اطمینان از مرغوبیت محصولات، صنایع دستی موردنظرتان را برای خود یا دوستان و عزیزانتان سفارش دهید و در اسرع وقت دریافت نمایید.