صنایع دستی بندر عباس از جایگاه ویژهای در ایران برخوردار است و بیانگر فرهنگ غنی مردم استان هرمزگان و همین طور نشان دهنده آداب و رسوم این شهر بندری است. همان طور که میدانید، بندر عباس یکی از بزرگترین و معروفترین بنادر ایران و استان هرمزگان است و از آب و هوایی گرم و مرطوب برخوردار است بنابراین عجیب نیست که بخشی از صنایع دستی این استان به دریا مربوط باشند؛ مانند دست سازههایی که با انواع صدف ساخته میشوند یا صنایع سنتی و اصیلی مانند بافتن تور ماهیگیری یا حتی کشتی سازی و لنج سازی؛ البته بخش دیگری از صنایع دستی این بندر هم مانند سایر شهرهای استان هرمزگان بیشتر به تزئین لباسهای سنتی زنانه و همین طور تولید محصولات و پارچههای زیبا با کاربردهای مختلف مربوط است. به دلیل تنوع صنایع دستی بندر عباس، تصمیم گرفتیم تا در این مقاله بیشتر درباره صنایع دستی این استان با هم صحبت کنیم؛ پس تا انتها با ما همراه باشید.
هر چه از زیباییهای بندر عباس و صنایع دستی این منطقه بگوییم، نمیتوانیم حق مطلب را ادا کنیم. همان طور که گفتیم بخش اعظم صنایع دستی این بندر به انواع دوختهای تزئینی باز میگردد که زنان و دختران بندری آن را به روشهای مختلف و با نهایت ذوق و سلیقه انجام میدهند تا لباسهایی فاخر برای روزهای جشن و عید بر تن کنند؛ از همین رو، اگر در مراسمها و میهمانیهای مردمان این سرزمین شرکت کنید، مطمئناً از دیدن آن همه هنر و زیبایی که هنر دست زنان توانمند بندری است شگفت زده خواهید شد؛ هر چند که ماجرا به طور کلی به همین جا ختم نمیشود و این استان با انواع صنایع و هنرهای دستی که دارد، شما را حیران و متعجب میکند. در ادامه به معرفی برخی از معروفترین صنایع دستی بندر عباس میپردازیم:
معرفی انواع صنایع دستی بندرعباس
حصیر بافی
حصیر بافی یکی از صنایع دستی قدیمی و البته رایج در ایران است که میتوان آن را در شهرهای مختلف دید؛ با این تفاوت که نوع مواد اولیه برای بافت حصیر و همین طور کاربری محصولات بافته شده، در شهرهای مختلف، متفاوت است. در بندر عباس هم مانند سایر شهرهای استان هرمزگان، حصیر بافی رونق فراوانی دارد؛ در این شهر غالباً از برگهای درخت خرما حصیر میبافند ولی در برخی روستاها از نی هم برای حصیر بافی استفاده می‌کنند. برای حصیر بافی معمولاً پس از برداشت برگهای درخت خرما، آنها را خشک می‌کنند و سپس در آب میخیسانند و پس از گذشت چند ساعت از آب درمیآورند و وقتی آب و رطوبت آن تا حدود زیادی گرفته شد، اقدام به حصیربافی می‌کنند.
در بندرعباس از حصیر بیشتر به عنوان زیرانداز، انواع سبدهای خرید یا سبدهای دردار برای نگه داری نان و اشیای مختلف استفاده میشود. هم چنین در بخشهای روستایی بندرعباس از حصیر به عنوان سقف خانههای روستایی یا پوشاندن کف چادرهای عشایری استفاده میشود.
گلابتون دوزی
گلابتون دوزی که به آن زر دوزی هم می‌گویند از هنرهای اصیل استان هرمزگان و البته شهر بندر عباس است. هم چنین اگر به این شهر مسافرت کردید و اسامی مانند کم دوزی یا کمان دوزی را شنیدید، مطمئن باشید که منظور گوینده گلابتون دوزی بوده است. به طور کلی گلابتون دوزی به نوعی دوخت گفته میشود که در آن بر روی یک پارچه طرحها و نقوش سنتی و اصیل را با نخهای طلا میدوزند اما امروزه به دلیل گران بودن نخهای گلابتون، از نخهای ابریشم که دارای روکشهای فلزی به رنگهای طلایی یا نقره‌ای هستند، استفاده میشود که جلوهای خاص به البسه محلی زنان و دختران بندری میدهد. البته از گلابتون دوزی تنها بر روی لباس استفاده نمیشود، بلکه بر روی پشتی، کوسن، تابلو، جلد قرآن، سجاده و غیره نیز آن را به کار میبرند.
خرسک بافی
به نوعی فرش که دارای پرزهای درشت و بلند است، خرسک گفته میشود. قالیهای خرسک معمولاً در رنگهای محدودی تولید میشوند و از رنگ طبیعی پشم در آنها استفاده میشود؛ هر چند امروزه هنرمندان بندر عباسی، قالیهای خرسک با رنگهای متنوع هم تولید می‌کنند. در گذشتهها از خرسک به عنوان روانداز استفاده میشد ولی امروزه آن را در اندازههای مختلف میبافند و به عنوان پادری و کناره از آن استفاده می‌کنند. طرحها و نقشهایی که در خرسک به کار میرود معمولاً هندسی است.
شک بافی
شک بافی، به بافت نوارهایی با استفاده از نخهای فلزی طلایی و نقره‌ای رنگ گفته میشود. در بندر عباس اغلب از شک بافی برای تزئین لباسهای محلی زنانه استفاده میشود و نوارهای شک بافی شده بر لبه آستین، دوریقه، اطراف روسری و سجاده دوخته میشوند. به منظور بافت این نوارها از نوعی هاون چوبی به نام جوغن، بالشتک، قرقره و نخهای فلزی نقره‌ای و طلایی استفاده می‌کنند. شکها معمولاً با توجه به سفارش مصرف کننده در اندازههای مختلفی تولید میشود که از شش میلی متر تا پنج سانتی متر است و با توجه به اندازه عرضی که دارند، عناوین مختلفی بر آنها میگذارند، از جمله زری یک فضله، زری دو فضله، عین القمری، شک، سن المشار، گل اشرفی ساده، مرافعی، قیچی لوزی، گل اشرفی کله قندی، کله کجی و غیره. کم عرضترین انواع شک بافی، زری یک فضله وعریضترین آنها، مرافعی نام دارند. معروفترین و بهترین شک بافیها را میتوانید از شهر رودان استان هرمزگان تهیه کنید. این هنر زیبا بر روی لباس بسیاری از زنان و دختران بندر عباس وجود دارد و شما میتوانید از دیدن آن لذت ببرید.
بادله دوزی
به بادله دوزی، تلی بافی هم گفته میشود و مانند شک بافی برای تزئین لباسهای محلی دختران و زنان بندری کاربرد دارد. از بادله دوزی بیشتر برای آراستن لبه شلوارهای زنانه استفاده می‌کنند. تله به نوارهایی می‌گویند که عرض آنها پانزده سانتی متر است و از کنار هم قرار گرفتن چند نوع زری تهیه میشود، در تله بافی، زری بزرگ در وسط و زریهای کوچکتر در اطراف قرار میگیرند. شلوارهای بادله دوزی شده غالباً توسط نوعروسان جنوب مورد استفاده قرار میگیرند.
شیریکی پیچ
شیریکی پیچ یک نوع دست بافته است که با استفاده از دار انجام میشود و بیشتر در کرمان شهرت دارد؛ ولی به دلیل هم جواری استان هرمزگان با استان کرمان، شیریکی پیچ در این استان هم رواج پیدا کرده است. طرحها و نقوش استفاده شده در شیریکی پیچ کاملا به صورت ذهنی و بداهه است و به همین علت معمولاً تنوع زیادی در نقوش آن دیده میشود؛ به عبارت دیگر به سختی میتوان دو شیریکی پیچ کاملا شبیه به هم را یافت.
خوس دوزی
خوس دوزی به معنی تزئین و آراستن پارچههای توری با استفاده از نوارهای نقره‌ای یا ستارههای فلزی کوچک است. از این هنر بیشتر برای تزئین و آراستن چادر زنانه که در زبان محلی به آن دستار می‌گویند، استفاده میشود؛ هم چنین برای زیباتر کردن روسریهای کوچک و مقنعه هم آن را به کار میبرند. پارچهای که معمولاً برای خوس دوزی استفاده میشود، معمولاً به رنگ مشکی است، البته گاهی از پارچههای زرشکی یا سبز هم استفاده میشود.
صنایع دستی دریایی بندرعباس
یکی دیگر از صنایع دستی بندر عباس، محصولاتی است که به واسطه هم جواری این شهر با دریا تولید میشوند؛ البته صنایع دستی دریایی فقط مختص به بندر عباس نیست و در دیگر شهرها و جزیرههای هرمزگان مانند کیش و قشم هم به وفور یافت میشود. صنایع دستی و محصولات دریایی بندرعباس بیشتر مشتمل بر انواع مجسمه، تابلو و اشیاء گوناگون است که از مواد اولیهای که از دریا به دست میآیند، ساخته میشود؛ موادی مانند صدف، استخوان ماهی، حلزون، گوش ماهی، مرجان و غیره درست میشوند.
توربافی
تور ماهیگیری بافی همان طور که از نامش پیداست، برای صید انواع ماهی و دیگر آبزیان کاربرد دارد و یکی از مصرفیترین صنایع دستی بندر عباس به شمار میرود. معمولاً هنرمندان تورباف خود صیادان هستند که این صنعت را نسل به نسل از پدران خود آموخته‌اند ؛ البته امروزه تور بافی مثل گذشته رونق ندارد چرا که تورهای فلزی کارخانهای جای تورهای دست بافت را گرفته با این حال هنوز هم برخی از صیادان از تورهای دست بافت برای صید ماهی استفاده می‌کنند.
معروفترین صنایع دستی بندرعباس
شهر بندرعباس هم مانند دیگر شهرهای استان هرمزگان هنرمندان زیادی دارد که به کار تولید انواع صنایع دستی اشتغال دارند و به همین دلیل معرفی معروفترین صنایع دستی این شهر کمی دشوار است، با این حال میتوان به انواع رودوزیها، گلابتون دوزی و شک دوزی به عنوان اصلیترین صنایع دستی بندر عباس اشاره کرد هر چند که حصیر بافی و همین طور خرسک بافی و گلیم بافی هم نباید فراموش شود.
صنایع دستی بندر عباس را از کجا بخریم؟
اگر تا به حال به بندر عباس سفر نکردهاید، پیشنهاد ما به شما این است که هر چه سریعتر این کار را انجام دهید و نه تنها از دیدن زیباییهای این شهر لذت ببرید، بلکه تا جایی که میتوانید از صنایع دستی زیبا و بی‌بدیل این بندر کهن خریداری کنید ولی اگر تاکنون این فرصت به شما دست نداده است و برنامهای هم برای سفر به این شهر در آینده نزدیک ندارید، میتوانید صنایع دستی این شهر بندری را از کلیه فروشگاههای صنایع دستی معتبر که در اکثر شهرهای بزرگ وجود دارند تهیه کنید ولی یک راه بهتر هم وجود دارد و آن خرید صنایع دستی بندر عباس از سایت فروش صنایع دستی آرامان است.
شما میتوانید در هر ساعتی از شبانه روز به صورت آنلاین از این سایت صنایع دستی بندر عباس یا دیگر شهرها را خریداری کنید و از بابت کیفیت و قیمت محصولات خریداری شده مطمئن باشید؛ مضاف بر اینکه محصولات خریداری شده شما در اسرع وقت و با تضمین سلامت به دست شما خواهد رسید.
نکات مهم درباره صنایع دستی بندر عباس
بندر عباس یکی از معروفترین بنادر ایران است که در جنوب واقع شده و آب و هوای گرم و مرطوبی دارد. مردمان هنرمند و صنعتگر این شهر بندری، سالهاست که با استفاده از مواد اولیه بومی اقدام به تهیه انواع صنایع دستی می‌کنند. صنایع دستی تولید شده در این شهر اغلب جنبه مصرفی دارد. از قدیمیترین صنایع دستی بندرعباس میتوان به حصیر بافی، توربافی، خرسک بافی، گلابتون دوزی، شک بافی، خوس دوزی، بادله دوزی، شیریکی پیچ و غیره اشاره کرد.
برای تهیه باکیفیتترین صنایع دستی بندر عباس میتوانید از سایت آرامان خرید کنید و از قیمت مناسب و ارسال به موقع محصولات خریداری شده خود مطمئن باشید.